Հաճախակի տրվող հարցեր

1. Հարց. Ի՞նչ է անշարժ գույքը:

- Պատասխան. Անշարժ գույք` հողամասերը, անշարժ գույք հանդիսացող ընդերքի մասը, մեկուսի ջրային օբյեկտները, անտառները, բազմամյա տնկիները, ստորգետնյա և վերգետնյա, այդ թվում նաև` կառուցվող շենքերը, շինությունները և հողին ամրակցված այլ գույքը: («Գույքի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման մասին» ՀՀ օրենքի 2-րդ հոդված)

2. Հարց. Ի՞նչ է ինքնակամ կառույցը:

- Պատասխան. Ինքնակամ կառույց է համարվում oրենքով և այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգով այդ նպատակի համար չհատկացված հողամաuում կամ առանց թույլտվության կամ թույլտվությամբ սահմանված պայմանների կամ քաղաքաշինական նորմերի և կանոնների էական խախտումներով կառուցված կամ վերակառուցված շենքը, շինությունը կամ այլ կառույցը: (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 188-րդ հոդված)

3. Հարց. Ի՞նչ կարգով կարող է օրինականացվել ինքնակամ կառույցը:

- Պատասխան. Ինքնակամ կառույցները կարող են ճանաչվել օրինական` համայնքների ղեկավարների, համայնքի վարչական տարածքներից դուրս՝ մարզպետների կողմից, կառավարության սահմանած կարգով: Ինքնակամ կառույցը կարող է ճանաչվել օրինական միայն այն անձի դիմումով, որին սեփականության իրավունքով պատկանող հողամաuում գտնվում է այդ կառույցը: Պետական կամ համայնքային uեփականություն հանդիuացող հողամասում կառուցված կամ վերակառուցված ինքնակամ կառույցների նկատմամբ ճանաչվում է պետության կամ համայնքի uեփականությունը, անկախ նրանից, թե ով է այն կառուցել: (ՀՀ կառավարության 18.05.2006թ. N 912-Ն որոշում, ՀՀ կառավարության 18.05.2006թ. N 731-Ն որոշում)

4. Հարց. Ո՞վ է ձեռք բերում հողամասի վրա կառուցված շենքերի, շինությունների և այլ անշարժ գույքի uեփականության իրավունքը:

- Պատասխան. Հողամաuի uեփականատերն է ձեռք բերում իրեն պատկանող հողամաuի վրա կառուցված շենքերի, շինությունների և այլ անշարժ գույքի uեփականության իրավունք: (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 202-րդ հոդված)

5. Հարց. Ի՞նչ է հողամասի կառուցապատման իրավունքը:

- Պատասխան. Կառուցապատման իրավունքը անձի իրավունքն է այլ անձի պատկանող հողամասում` քաղաքաշինական նորմերի ու կանոնների, ինչպեu նաև հողամաuի նշանակության վերաբերյալ պահանջների պահպանմամբ՝ սահմանված կարգով կառուցել շենքեր և շինություններ, դրանք վերակառուցել կամ քանդել և կառուցապատման իրավունքի գործողության ժամկետի ընթացքում տիրապետել և օգտագործել այդ գույքը: (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 2041-րդ հոդված)

6. Հարց. Կարո՞ղ են արդյոք պետության կամ համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասերը տրամադրվել կառուցապատման իրավունքով:

- Պատասխան. Պետական կամ համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողերը կառուցապատման իրավունքով տրամադրվում են միայն Հայաստանի Հանրապետության հողային օրենսգրքի 60-րդ հոդվածով սահմանված հողամասերից:

7. Հարց. Ինչպե՞ս կարող է տնօրինվել հողամասի կառուցապատման իրավունքը:

- Պատասխան. Կառուցապատման իրավունք ունեցող անձը կարող է այդ իրավունքը տնօրինել՝ փոխանցել այլ անձի, ազատորեն oտարել, գրավ դնել այն, ինչպես նաև կատարել այլ գործարքներ կառուցապատման իրավունքի նկատմամբ: (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 2041–րդ հոդված)

8. Հարց. Ինչպիսի՞ կարգով կարող է փոփոխվել բնակելի տների և բնակարանների գործառնական նշանակությունը:

- Պատասխան. Բնակարանների գործառնական նշանակության փոփոխումը արտադրականի, հասարակականի կամ այլ գործառնական նշանակության իրականացվում է օրենքով կամ այլ իրավական ակտերով սահմանված կարգով: (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 222-րդ հոդված)

9. Հարց. Որտե՞ղ են ներկայացվում անշարժ գույքի պետական գրանցման կամ տեղեկատվություն ստանալու համար դիմումները 2012 թվականի հունվարի 1-ից հետո:

- Պատասխան. 2012 թվականի հունվարի 1-ից անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման կամ տեղեկատվության տրամադրման համար դիմումները պետք է ներկայացվեն Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի կառուցվածքում ստեղծված նոր ստորաբաժանումներ՝ սպասարկման գրասենյակներ, որոնց հիմնական գործառույթն է քաղաքացիներից դիմումների ընդունումն ու ավարտական փաստաթղթերի (վկայականներ, տեղեկանքներ) տրամադրումը, իսկ 2016 թվականի նոյեմբերի 10-ից անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման կամ տեղեկատվության տրամադրման համար դիմումները կարող են ներկայացվել նաև ՀՀ կառավարության 27.11.2016թ. թիվ 1109-Ն որոշմամբ հաստատված օպերատորների մոտ (Հայփոստ, Արդշինբանկ, Կոնվերսբանկ և Ամերիաբանկ):

10. Հարց. Արդյո՞ք պետք է անշարժ գույքի պետական գրանցման կամ տեղեկատվություն ստանալու համար դիմումները ներկայացվեն այն սպասարկման գրասենյակ կամ օպերատորի մասնաճյուղ (Հայփոստ, Արդշինբանկ, Կոնվերսբանկ և Ամերիաբանկ), որի սպասարկման տարածքում գտնվում է դիմումի առարկա անշարժ գույքը:

- Պատասխան. Անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման կամ տեղեկատվության տրամադրման դիմումները կարող են ներկայացվել Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի աշխատակազմի ցանկացած սպասարկման գրասենյակ կամ օպերատորի մասնաճյուղ՝ անկախ անշարժ գույքի գտնվելու վայրից: Նույնը վերաբերում է նաև ներկայացված դիմումի հիման վրա կազմված փաստաթղթերի ստացմանը, որոնք կրկին կարելի է ստանալ ինչպես դիմումը ընդունած, այնպես էլ ցանկացած այլ սպասարկման գրասենյակից կամ օպերատորի մասնաճյուղից:

11. Հարց. Դիմումի հիման վրա կազմված վկայականը կամ տեղեկանքը արդյո՞ք պետք է ստանալ այն սպասարկման գրասենյակից, որտեղ ներկայացվել է դիմումը:

- Պատասխան. Անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման կամ տեղեկատվություն ստանալու համար դիմողներին տրամադրվող ստացականում նշվում է դիմումի մուտքագրման համարը, որը միաժամանակ հանդիսանում է նաև ծածկագիր, որի օգնությամբ դիմողը հնարավորություն կունենա Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի պաշտոնական կայքէջի միջոցով հետևել իր դիմումի քննարկման ընթացքին:

12. Հարց. Ո՞ր դեպքերում պետական գրանցման համար դիմելիս պետք է որակավորում ունեցող մասնագետների կողմից կազմվի և դիմումի հետ սպասարկման գրասենյակ կամ օպերատորի մասնաճյուղ ներկայացվի գրանցման ներկայացվող հողամասի հատակագիծը:

- Պատասխան. Այն դեպքերում, երբ՝

գրանցման ներկայացվող հողամասի նկատմամբ 1998 թվականի մարտի 1-ից հետո իրավունքների պետական գրանցում չի կատարվել.

կատարվելու է 1998 թվականի մարտի 1-ից հետո գրանցված հողամասի սահմանների փոփոխության, (բաժանման, միավորման կամ ուղղման),  բացառությամբ՝ գրանցված հողամասերի սահմանների միավորման, պետական գրանցում:

13. Հարց. Ո՞ր դեպքերում պետական գրանցման համար դիմելիս պետք է որակավորում ունեցող մասնագետների կողմից կազմվի և դիմումի հետ սպասարկման գրասենյակ ներկայացվի գրանցման ներկայացվող շենքերի, շինությունների հատակագծերը:

- Պատասխան. Այն դեպքերում, երբ՝

գրանցման ներկայացվող շինության նկատմամբ 1998 թվականի մարտի 1-ից հետո իրավունքների պետական գրանցում չի կատարվել.

կատարվելու է նոր ստեղծված (կառուցված) շինությունների նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցում կամ գրանցված շինությունների վերակառուցման, բաժանման, ինչպես նաև այլ հիմքերով շինությունների մակերեսների փոփոխության պետական գրանցում:

14. Հարց. Ո՞ր դեպքերում է պետք դիմել համայնքի ղեկավարին՝ անշարժ գույքի նոր հասցե ստանալու համար և սպասարկման գրասենյակ կամ օպերատորի մասնաճյուղ տրվող դիմումի հետ ներկայացնել այդ հասցեն տրամադրելու մասին համայնքի ղեկավարի որոշումը:

- Պատասխան. Բացառությամբ գյուղատնտեսական նշանակության հողամասերի, այլ տեսակի անշարժ գույքի պետական գրանցման համար պետք է ներկայացվի նաև անշարժ գույքի հասցե տրամադրելու մասին համապատասխան ղեկավարի որոշումը, եթե՝

անշարժ գույքի նկատմամբ իրավահաստատող փաստաթղթերում նշված չէ գրանցման ներկայացվող անշարժ գույքի հասցեն կամ նշված հասցեն չի պարունակում «ներբնակավայրային աշխարհագրական օբյեկտի (այսինքն, փողոցի, հրապարակի, պողոտայի և այլն) անվանում» կամ «անշարժ գույքի հերթական համար» վավերապայմանները.

ներկայացվում է անշարժ գույքի միավորների բաժանման կամ միավորման պետական գրանցման դիմում:

15. Հարց. Անշարժ գույքի վաճառքի դեպքում ո՞ր կողմը պետք է պայմանագիրը ներկայացնի Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի աշխատակազմի սպասարկման գրասենյակ կամ օպերատորի մասնաճյուղ պետական գրանցման համար:

- Պատասխան. Գործարքներից, այդ թվում՝ առուվաճառքի պայմանագրերից ծագող իրավունքների պետական գրանցման դիմում կարող է ներկայացնել այդ գործարքի կողմերից յուրաքանչյուրը:

16. Հարց. Ճի՞շտ է արդյոք, որ 2012 թվականի հունվարի 1-ից վերացել է անշարժ գույքի գործարքների պարտադիր նոտարական վավերացման պահանջը:

- Պատասխան. Այո, 2012 թվականի հունվարի 1-ից անշարժ գույքի գործարքները հնարավոր է կնքել Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի աշխատակազմի սպասարկման գրասենյակներում՝ առանց նոտարական գրասենյակ այցելելու:

Այդ նպատակով անշարժ գույքի նկատմամբ որևէ գործարք կնքելու մտադրություն ունեցող անձինք պետք է նախ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից հաստատված օրինակելի պայմանագրերից ընտրեն իրենց գործարքին համապատասխանող պայմանագրի տեսակը, լրացնեն օրինակելի պայմանագրի մեջ լրացման ենթակա տվյալները և անձամբ ներկայանան կադաստրի պետական կոմիտեի որևէ սպասարկման գրասենյակ, որտեղ համապատասխան պաշտոնատար անձի ներկայությամբ պետք է ստորագրեն կազմված պայմանագիրը:

17. Հարց. Պայմանագիրը կնքելիս որո՞նք են Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի աշխատակազմի սպասարկման գրասենյակի պաշտոնյայի գործառույթները:

- Պատասխան. Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի աշխատակազմի սպասարկման գրասենյակի պաշտոնատար անձն իրականացնում է ստորագրությունների իսկության ճանաչման գործառույթ: Դա իր մեջ ներառում է պայմանագիրը ստորագրող անձանց ինքնության ստուգումն անձը հաստատող փաստաթղթերի հիման վրա և պայմանագրում ու անձը հաստատող փաստաթղթերում այդ անձանց վերաբերյալ տվյալների համապատասխանության ստուգումը:

18. Հարց. Որքա՞ն գումար է գանձվում Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի աշխատակազմի սպասարկման գրասենյակում ստորագրությունների իսկության ճանաչման համար:

- Պատասխան. Ստորագրությունների իսկության ճանաչումը Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի աշխատակազմի սպասարկման գրասենյակի կողմից կատարվում է անվճար: Պայմանագրի փաստաթուղթը ստորագրելուց հետո կողմերը այն հանձնում են պետական գրանցման և վճարում են միայն պայմանագրի պետական գրանցման համար սահմանված պետական տուրքն ու գրանցման վճարը:

19. Հարց. Արդյո՞ք 2012 թվականի հունվարի 1-ից անշարժ գույքի ցանկացած պայմանագիր կարող է կնքվել Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի սպասարկման գրասենյակում:

- Պատասխան. Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի աշխատակազմի սպասարկման գրասենյակներում անշարժ գույքի գործարքները կարող են կնքվել միայն Հայաստանի Հանրապետության կառավարության կողմից հաստատված օրինակելի պայմանագրերի հիման վրա: Եթե կողմերին անհրաժեշտ է ներառել լրացուցիչ պայմաններ, որոնք նախատեսված չեն օրինակելի պայմանագրերում, ապա նման դեպքում գործարքը կպահանջի նոտարական վավերացում:

20. Հարց. Քանի՞ օրինակից է կնքվում ստորագրությունների իսկության ճանաչմամբ կնքվող պայմանագիրը:

- Պատասխան. Ստորագրությունների իսկության ճանաչման նպատակով ներկայացվող պայմանագիրը ստորագրվում և ընդունվում է պետական գրանցման մեկ օրինակից, որը համարվում է այդ պայմանագրի բնօրինակը և պահպանվում է տվյալ անշարժ գույքի միավորի համար կազմված կադաստրային գործում:

Պայմանագրի կողմի դիմումի հիման վրա նրան տրամադրվում է պետական գրանցման ընդունված պայմանագրի պատճենը՝ հաստատված կադաստրի պետական կոմիտեի սպասարկման գրասենյակի կնիքով: Նման կարգով տրամադրված պատճենը և անշարժ գույքի ռեգիստրում պահպանվող պայմանագրի բնօրինակն ունեն հավասար իրավաբանական ուժ:

21. Հարց. Պետական գրանցում կատարելու և վկայական ստանալու համար որքա՞ն գումար պետք է վճարել, եթե բնակելի տունը մինչ այդ Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի աշխատակազմի համապատասխան ստորաբաժանումում պետական գրանցում չի կատարվել:

- Պատասխան. Քաղաքացիներին սեփականության իրավունքով պատկանող՝ բնակելի նշանակության անշարժ գույքի (բացառությամբ՝ առանձին միավոր հանդիսացող ավտոտնակների) և գյուղատնտեսական նշանակության հողամասերի նկատմամբ իրավունքների առաջին պետական գրանցման աշխատանքները կատարվում են անվճար՝ Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեի միջոցների հաշվին: Այսինքն, եթե բնակարանը, առանձնատունը կամ այգետնակը 1998 թվականի մարտի 1-ից հետո չի գրանցվել, ապա հնարավոր է առանց որևէ գումար վճարելու այն սահմանված կարգով ներկայացնել պետական գրանցման և ստանալ սեփականության իրավունքի գրանցման վկայական:

22. Հարց. Հնարավո՞ր է արդյոք անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման կամ տեղեկատվություն ստանալու համար դիմումը ներկայացնել առցանց, թե դրա համար պարտադիր պետք է այցելել Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի աշխատակազմի սպասարկման գրասենյակ կամ օպերատորի մասնաճյուղ: 

- Պատասխան. Պետական գրանցման դիմումը և այդ դիմումին կից ներկայացման ենթակա փաստաթղթերը կարող են ներկայացվել (ներբեռնվել) նաև էլեկտրոնային եղանակով, Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի պաշտոնական կայքէջի էլեկտրոնային համակարգի միջոցով, որի դեպքում դիմումը և ներկայացվող փաստաթղթերի էլեկտրոնային պատճենների համապատասխանությունը դրանց իսկական օրինակներին հավաստվում է ներկայացնող անձի էլեկտրոնային ստորագրությամբ:

Այսինքն` առցանց դիմում ներկայացնելու համար անհրաժեշտ է Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով հավատարմագրված՝ էլեկտրոնային թվային ստորագրությունների հավաստագրեր տրամադրող հավաստագրման կենտրոնից ստացված էլեկտրոնային ստորագրության հավաստագիր և գրանցվել Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի պաշտոնական կայքէջում:

23. Հարց. Ամուսնությունից հետո անձի ազգանվան փոփոխության դեպքում, եթե Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի կողմից նախկինում տրամադրված վկայականում գրված է մինչամուսնական ազգանունը, հնարավո՞ր է արդյոք փոփոխել ազգանունը նաև վկայականում, և արդյո՞ք դրա համար պետք է վճարել նույնքան, որքան նոր վկայական ստանալու համար:

- Պատասխան. Նման դեպքում ամուսնության գրանցման վկայականը՝ ազգանվան փոփոխության մասին համապատասխան նշումով, անշարժ գույքի գրանցման վկայականի հետ միասին կարող է ներկայացվել Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանն առընթեր անշարժ գույքի կադաստրի պետական կոմիտեի աշխատակազմի սպասարկման գրասենյակ կամ օպերատորի մասնաճյուղ, որտեղ ներկայացված փաստաթղթերի հիման վրա վկայականում կկատարվի ազգանվան գրառման փոփոխություն (2012 թվականի հունվարի 1-ից հետո տրամադրված վկայականների դեպքում՝ կտրամադրվի նոր վկայական): Ընդ որում, վկայականում փոփոխություն կատարելու կամ փոփոխված ազգանվամբ նոր վկայական ստանալու համար գանձվում է անվանափոխման գրառման վճար՝ 2000 դրամի չափով:

24. Հարց. Ամուսնության ընթացքում ձեռք է բերվել անշարժ գույք, սակայն ամուսիններից մեկի անունը որպես համասեփականատեր գույքի ձեռքբերման փաստաթղթերում և անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման վկայականում չի նշվել: Ի՞նչ անել, որպեսզի գրանցման վկայականում որպես համասեփականատեր նշվի նաև ամուսնու անունը:

- Պատասխան. Եթե ամուսնության ընթացքում ամուսինների ձեռք բերած և նրանց համատեղ սեփականությունը հանդիսացող գույքի նկատմամբ գրանցվել է ամուսիններից միայն մեկի սեփականության իրավունքը այն հիմքով, որ իրավունքի գրանցման համար հիմք հանդիսացած իրավահաստատող փաստաթղթերում որպես իրավատեր նշված է եղել միայն ամուսիններից մեկը, ապա նման գրանցման գործողության ընթացքում, ամուսինների համատեղ դիմումի հիման վրա, այդ գույքի նկատմամբ կարող է գրանցվել ամուսինների համատեղ սեփականության իրավունքը:

Համատեղ դիմումին կից պետք է ներկայացվի ամուսնության վկայականի բնօրինակը կամ սահմանված կարգով վավերացված պատճենը: Ամուսնության վկայականի բնօրինակը ներկայացնելու դեպքում դիմումն ընդունող աշխատակիցը այն պատճենահանում է և բնօրինակը վերադարձնում է դիմողներին:

25. Հարց. Արդյո՞ք հողամասի մի մասը հարևանին օտարելու համար անհրաժեշտ է օտարվող մասի համար առանձին անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման վկայական ստանալ, թե՞ այն կարող է օտարվել նաև առանց նախօրոք առանձնացվելու:

- Պատասխան. Հողամասի մասը կարող է օտարվել առանց նախօրոք առանձնացվելու: Դրա համար օտարման պայմանագրին՝ որպես դրա անբաժանելի մաս պետք է կցված լինի հողամասի օտարող մասի հատակագիծը:

26. Հարց. Ինչպե՞ս կարելի է ձեռք բերել կառուցվող բազմաբնակարան (ստորաբաժանված շենքում) բնակարան կամ ոչ բնակելի տարածք:

- Պատասխան. Կառուցվող բազմաբնակարան կամ ստորաբաժանված շենքերում բնակարան կամ ոչ բնակելի տարածք ձեռք բերելիս սեփականության իրավունքով ձեռք է բերվում հողամասի համապատասխան բաժնային մասը: (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 224-րդ հոդված)

27. Հարց. Ի՞նչ է բնակելի տարածության օգտագործման իրավունքը:

- Պատասխան. Բնակելի տարածության օգտագործման իրավունքը անձի` ուրիշի սեփականություն հանդիսացող բնակելի տարածությունում բնակվելու իրավունքն է: (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 225-րդ հոդված)

28. Հարց. Կարո՞ղ է արդյոք բնակելի տարածության օգտագործման իրավունք ունեցող անձը բնակեցնել բնակելի տարածությունում իր ընտանիքի անդամներին:

- Պատասխան. Այո, «Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության 2005 թվականի հոկտեմբերի 4-ի ՀՕ-188-Ն օրենքը ուժի մեջ մտնելուց հետո կնքված պայմանագրերի հիման վրա բնակելի տարածության օգտագործման իրավունք ձեռք բերած անձանց հետ առանց սեփականատիրոջ համաձայնության կարող են բնակվել նաև նրանց ընտանիքի անդամները (ամուսինը, անչափահաս երեխաները): (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 225-րդ հոդված) 

35. Հարց. Ի՞նչ է հիփոթեքը:

- Պատասխան. Հիփոթեք է համարվում անշարժ գույքի գրավը, ինչպես նաև հողամասի կառուցապատման իրավունքի գրավը: (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 260-րդ հոդված)

36. Հարց. Կարո՞ղ է արդյոք գրավ դրվել միայն հողամասը, առանց դրան ամրակցված շենքերի, շինությունների:

- Պատասխան. Ոչ, քանի որ հողամաuի հիփոթեքի դեպքում գրավի իրավունքը՝ օրենքի ուժով տարածվում է նաև այդ հողամաuում գտնվող կամ կառուցվող` գրավատուի շենքերի և շինությունների վրա: (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 265-րդ հոդված)

37. Հարց. Կարո՞ղ է արդյոք կառուցապատվել հիփոթեքի առարկա հանդիսացող հողամասը:

- Պատասխան. Գրավատուն իրավունք ունի առանց գրավառուի համաձայնության, հիփոթեքի պայմանագրով գրավ դրված հողամաuում uահմանված կարգով կառուցելու շենքեր և շինություններ, եթե այլ բան նախատեսված չէ հիփոթեքի պայմանագրով: Այդ շենքերի և շինությունների վրա ևս տարածվում է գրավի իրավունքը` օրենքի ուժով: (ՀՀ քաղաքացիական օրենսգրքի 267 հոդված)

38. Հարց. Ո՞ր շենքերն ու շինություններն են համարվում գույքահարկով հարկվող օբյեկտներ:

- Պատասխան. Համաձայն «Գույքահարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի գույքահարկով հարկվող օբյեկտ են համարվում.

ա) բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակարանները.

բ) բազմաբնակարան բնակելի շենքերում գտնվող ոչ բնակելի տարածքները (նկուղ, կիսանկուղ, բացվածք, ձեղնահարկ, վերնահարկ և այլն).

գ) անհատական բնակելի տները, այգետնակները (ամառանոցները) և դրանց կից օժանդակ շինությունները.

դ) առանձին կանգնած ավտոտնակները.

ե) հասարակական նշանակության շինությունները.

զ) արտադրական նշանակության շինությունները.

է) սեփականության կամ հողoգտագործման իրավունք ունեցող անձանց կողմից այդ հողամաuի վրա ինքնակամ կառուցված շենքերը և շինությունները, այդ թվում` բազմաբնակարան շենքերում կամ շենքերին կից ինքնակամ կառույցները:

39. Հարց. Ո՞րն է գույքահարկով հարկման բազան շենքերի, շինությունների համար:

- Պատասխան. Շինությունների հարկման բազա է համարվում «Գույքահարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի բաղկացուցիչ մասը կազմող հավելվածով սահմանված կարգով գնահատված կադաստրային արժեքը` արտահայտված ՀՀ դրամով:

40.Հարց. Ի՞նչ կարգով են գնահատվում շենքերը և շինությունները գույքահարկով հարկման նպատակով:

- Պատասխան. «Գույքահարկի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի հավելվածով սահմանվել են կադաստրային գնահատման հետևյալ կարգերը.

ա) բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակարանների.

բ) անհատական բնակելի տների, այգետնակների և դրանց կից շինությունների.

գ) առանձին կանգնած հասարակական նշանակության շինությունների.

դ) առանձին կանգնած արտադրական նշանակության շինությունների.

ե) բազմաբնակարան բնակելի շենքերում տեղակայված հասարակական և արտադրական նշանակության շինությունների:

41. Հարց. Ի՞նչ կարգով են գնահատվում բազմաբնակարան բնակելի շենքերում գտնվող ոչ բնակելի տարածքները (բացառությամբ՝ հասարակական և արտադրական նշանակության օբյեկտների):

- Պատասխան. Գնահատվում են բազմաբնակարան բնակելի շենքերի բնակարանների գնահատման կարգով: